Museum

Dit is een KOMKOMMER

Het SMVZDIIKEDODMNVMTGBIEM (Stedelijk Museum Voor Zaken Die Iedereen Inderdaad Kent En Dus Ook De Moeite Niet Vindt Om Te Gaan Bekijken In Een Museum) in Londen.

“Hang mij in alsjeblief niet in een museum.”
~ De zowel aan Bruegel, Rubens, Dalí als Picasso toegeschreven laatste woorden. Authentiek of apocrief, de meesters kregen hun zin, en werden begraven. Hun werken daarentegen...

Het museum (meervoud: "musea", al de rest telt niet) is het wereldwijde web (www.museum.wereld) van gebouwen waar permanent en sinds de nacht der tijden dingen tentoongesteld worden die een verhelderend licht werpen op de mensheid en haar omgeving. De spreekwoordelijke drempelvrees zorgt er echter voor dat 99,99% van de wereldbevolking dit verhelderend licht niet zien (of ziet: de taalkundigen vechten daar nog altijd bek over, en drijven daarin sterk over), zodat obscurantisme hoogtij viert, kwakzalvers het voor het zeggen hebben, leiders immer dezelfde fouten maken, het menselijk ras op korte termijn (kort in verhouding tot de ouderdom van de aardbol) tot jammerlijk en roemloos verdwijnen gedoemd is, en 0.01 verhelderd procent van de mensheid (waaronder de museumsuppoosten) uitgestoten wordt, op brandstapels en schavotten terechtkomt, en zodoende wijselijk zwijgt over wat er in het museum te zien is.

Etymologie

Het woord "museum" is afgeleid van het woord "Muze", de prehistorische godin van al wat een mens niet nodig heeft om te overleven. Vandaar dat men in musea zelden of nooit zaken aantreft die te maken hebben met de primaire behoeften van een mens. Indien er bijvoorbeeld eten aangetroffen wordt in een museum, dan kan dat alleen betekenen dat

1. een surrealistisch artiest gedacht heeft een geniale inval te hebben;
2. een bewaker of een bezoeker zijn boterhammetjes heeft laten liggen;
3. het niet om een museum, maar om een horecazaak gaat.

Soorten musea

De Rode Draad (detail) in het UMVZDIMTKZEHFVTW in Bejing.

Het museumuniversum wordt door vaklui onderverdeeld in drie grote strekkingen:

1. MVZDIMTKZEHFVTW (Musea Voor Zaken Die Iedereen Meent Te Kennen Zonder Er Het Fijne Van Te Weten)
2. MVZDNMTKEEDEHFKVW (Musea Voor Zaken Die Niemand Meent Te Kennen En Er Dus Evenmin Het Fijne Kan Van Weten)
3. MVZDIIKEDODMNVOTGBIEM (Musea Voor Zaken Die Iedereen Inderdaad Kent En Dus Ook De Moeite Niet Vindt Om Te Gaan Bekijken In Een Museum)

Vóór elk acroniem dient nog een letter toegevoegd te worden die aangeeft of een museum Universeel, Wereldwijd, Nationaal, Regionaal, Provinciaal, Stedelijk, Gemeentelijk of Lokaal is. Het SMVZDNMTKEEDEHFKVW in Sint-Petersburg is daarvan een beroemd voorbeeld.

Top tien van beroemde stukken

De Sadivariusviool van D'Ingres in het WMVZDIMTKZEHFVTW in Parijs.

Elk museum probeert zoveel mogelijk publiekstrekkers binnen te halen, en de top elf tien van museumschatten die iedereen absoluut moet gezien hebben, samengesteld door de Neutrale Associatie voor Prioriteiten in Educatieve Lijstjes van Subjecten, ziet er momenteel als volgt uit:

De Rode Draad (Bejing)

Kamelen in de file voor het UMVZDIIKEDODMNVOTGBIEM in Jeruzalem.

De Rode Draad (ook wel Draad van het Gesprek of Draad van het Verhaal) werd in de loop der tijde zo vaak verloren en bijna even vaak weer opgepikt, dat Mao Zedong (ook wel Mao Tse-Toeng of Miauw Tss Toïng) in 1966 besloot er één der ikonen van zijn vers gestarte Culturele Revolutie van te maken. Hij liet de draad tentoonstellen in het UMVZDIMTKZEHFVTW in Bejing (ook wel Peking of Pekelhaling), waar hij nog steeds te bezichtigen valt. Wanneer men nu iemand hoort beweren de Rode Draad (ook wel de Draad van het Gesprek of de Draad van het Verhaal) kwijt te zijn en/of die draad weer opgepikt te hebben, dan hebt u te maken met

1. een fantast (ook wel mythomaan of leugenaar);
2. een kopie (ook wel fake of ersatz) van de enige echte Rode Draad die zich in Bejing (ook wel Peking of Pekelhaling) bevindt;
3. een reclamecampagne (ook wel publiciteitsstunt of regeringsmededeling).

Le Violon d'Ingres (Parijs)

De Neus van Cleopatra, of wat ervan over is, in het NMVZDNMTKEEDEHFKVW in Caïro.

Een Franstalige heeft het één a twee keer per jaar over iemands "Violon d'Ingres", wanneer hij gewoon bedoelt dat iets echt die iemands ding is. Dat gebruik gaat terug tot de Franse schilder Dieudonné Adhémar Ingres (1880-1947), die zijn dagelijks brood probeerde te verdienen met schilderen, maar het uitsluitend en tot vervelens toe had over zijn viool, "een echte Sadivarius". Deze bleek, toen men na de dood van de schilder diens nalatenschap overschouwde, een vuurwapen te zijn, waarmee hij tal van nooit opgehelderde bankovervallen had gepleegd, wat zijn relatieve welvarendheid verklaarde: niemand had hem ooit een schilderij weten verkopen. Het instrument staat nu tentoon in het WMVZDIMTKZEHFVTW in Parijs, gepresenteerd in de vioolkist die iedereen al die tijd zand in de ogen had helpen strooien.

Het Oog van de Naald (Jeruzalem)

Onverwacht intense aandacht voor het Klare Klontje in het RMVZDIIKEDODMNVOTGBIEM in Tienen.

Een der weinige gebouwen die het wapengeweld in Israël heeft doorstaan, omdat alle strijdende partijen er immens veel ontzag voor hebben, is het UMVZDIIKEDODMNVOTGBIEM in Jeruzalem. Dit museum heeft veel aantrekkelijke objecten in de collectie, zoals de zakdoek van Methusalem, de linker grote teen van Jezus, en rechter hersenhelft van Mohammed, maar de parel van de collectie is ongetwijfeld het Oog van de Naald. Een beetje kameeldrijver weet dat zijn toekomst, geluk én fortuin verzekerd zijn als hij erin slaagt om één van zijn kamelen door deze 2,56 cm brede opening te laten kruipen, en van vóór het ochtendgloren staan de kamelen dan ook aan te schuiven voor dit overigens nederige gebouwtje. De kamelen en hun begeleiders/berijders zijn dan ook de enige bezoekers, omdat geen enkele toerist zin heeft om

1. door zin-, einde- en uitzichtloos wapengeweld vroegtijdig om het leven te komen;
2. uren in volle zon aan te schuiven tussen een hoop onwelriekende kamelen.

Het Oog van de Naald is één der oudste te bezichtigen objecten op de planeet, en één der kleinste. De vier kamelen die sinds 3266 vóór C. door de opening in dit alledaagse, zij het iets groter dan de standaard versie, gebruiksvoorwerp voorwerp zouden gekropen zijn, heten, in chronologische volgorde, Balthasar, Melchior, Caspar en Jean-Pierre. Vooral deze laatste wordt als legendarisch afgedaan, al bestaan er ook twijfels omtrent de echtheid van de drie andere.

De Neus van Cleopatra (Caïro)

De Doos van Pandora, te bewonderen in het GMVZDIMTKZEHFVTW van Pandora, Ohio (Verenigde Staten).

Volgens ene Blaise Pascal zou het aanschijn van de wereld er totaal anders hebben uitgezien indien de Neus van Cleopatra korter ware geweest. Voor deze bijzonder gedurfde bewering is tot op heden nog nooit bewijsmateriaal kunnen aangevoerd worden, een situatie die door de verdedigers van Pascal wordt toegeschreven aan het feit dat die neus in de loop der jaren, eeuwen en millennia gaandeweg korter is geworden. Men kan namelijk inschatten hoeveel langer (of korter) die neus dan wel had moeten zijn, tijdens een bezoek aan het NMVZDNMTKEEDEHFKV in Caïro (Egypte, en de tweeduizend jaar oude neus heeft sterk geleden onder de gewoonte van talloze bezoekers om over de neus te wrijven, zoals dat wel vaker gebeurt bij dergelijke eerbiedwaardige bezienswaardigheden. Zulks zou geluk brengen, hoort men dan verontschuldigend zeggen. Bovendien weet men niet zeker welke van de zeven officieel erkende Cleopatra's hij precies bedoelde (al heeft de zevende ruim de meerderheid der stemmen), en van welke van de zeven de neus (of wat ervan over is) in het museum eigenlijk is (al heeft ook in deze kwestie nummer zeven de bovenhand). Om verder vervagen van de neus tegen te gaan, werd op 15 januari 1931, ter gelegenheid van de tweeduizendste verjaardag van Cleopatra VII, het aanraken van de neus strafbaar gemaakt, en sindsdien wordt het dierbare object constant door een politieman bewaakt. De toestand in de wereld is er sindsdien niet stabieler op geworden, maar dat was misschien ook niet wat Pascal bedoeld had met zijn gevleugelde bewering.

Het Klare Klontje (Tienen)

Het Ei van Columbus in actie, in het UMVZDIMTKZEHFVTW in Granada (Spanje).

Als iets zo klaar is dat je er letterlijk kan doorheen kijken, dan vergelijk je dat iets met het beroemde Tiense Klare Klontje, het allereerste suikerklontje dat ooit in de Suikerstad werd gemaakt, op 24 augustus 1499. De suikermaker, apetrots omdat hij als eerste erin geslaagd was om suiker een vorm te geven die tegelijkertijd solide en toch makkelijk oplosbaar was, stond erop dat het eerste klontje (een serieuze klont eigenlijk, veel groter dan wat we nu in de koffie gooien) niet gebruikt of in de handel gebracht werd, maar tentoon werd gesteld tot lering en vermaak van de komende generaties. Toen na een eeuw of wat het klontje stilaan begon te vervagen, kreeg het de bijnaam "het Klare Klontje", en de stap naar de uitdrukking "zo klaar als een klontje" was binnen de halve eeuw gezet. Het merkwaardige object is nog steeds te bewonderen in het RMVZDIIKEDODMNVOTGBIEM in Tienen (België), maar is intussen zó transparant geworden, dat sommige bezoekers al geklaagd hebben dat ze helemaal niks gezien hadden, en dat ze even goed naar de kleren van de keizer hadden kunnen kijken. En dan was er, strikt genomen, wél nog iets te zien geweest: een blote keizer.

De Doos van Pandora (Pandora, Ohio)

Een nog jonge en aarzelende David Foucault tegenover Jean-Baptiste Goliath, bisschop van Parijs.

Het dorpje Pandora in de Amerikaanse staat Ohio heeft tweeduizend inwoners, een bakkerij, een slagerij, een gemeentehuis, een kerk en een museum: het GMVZDIMTKZEHFVTW. Dat museum bevat maar één object dat enigszins de moeite waard is, en waar nieuwsgierigen van alle uithoeken van de wereld door aangelokt worden: een kartonnen doos, de befaamde Doos van Pandora. Hoewel ze er even toegankelijk uitziet als eender welke andere kartonnen doos, is nog niemand erin geslaagd ze te openen, of met om het even welke andere methode er achter te komen wat er precies in zit. Ze is zo licht als een veertje, maar geen enkele technologie laat toe om door de wanden te "kijken", zelfs niet met röntgenstralen. Er wordt al millennialang gespeculeerd omtrent de inhoud: wiskundigen bijvoorbeeld beweren dat de doos het volledige getal Pi bevat, godsdienstig aangelegde personen daarentegen vrezen dat het openen van de doos het Laatste Oordeel zal ontketenen... op een ongelegen moment. De doos, genoemd naar het dorpje, is spreekwoordelijk geworden, maar behalve zowat elke wiskundige en elke gelovige, weet niemand ze staan.

Het Ei van Columbus (Granada)

De Tand des Tijds, in het SMVZDIIKEDODMNVOTGBIEM te Londen.

Toen Christoffel Columbus vóór de ogen van het koningspaar van Spanje in 1491 zijn ei met veerkrachtige schaal demonstreerde, kon hij nog niet weten dat dat ene Ei van Columbus meer dan vijf eeuwen later nog altijd zou rondstuiteren in het UMVZDIMTKZEHFVTW in Granada (Spanje). Het was zijn bedoeling om een plaatsje te vinden in de Spaanse economie, die na zeven eeuwen van herovering op de Moren, beloofde uit te groeien tot de voornaamste ter wereld, en eieren met een schokbestendige schaal waren gemakkelijker doorheen het rijk te transporteren dan de traditionele kwetsbare dingetjes. Tijdens zijn demonstratie begon het ei echter de zaal rond te stuiteren, tot groot vermaak van de aanwezigen, en tot grote ergernis van het koningspaar, dat nog Granada moest veroveren alvorens Spanje helemaal in de hand te hebben, en dus geen tijd had voor dergelijk vermaak. Men ried hem aan om zich op de transportsector te richten, en een jaar later kwam hij op de proppen met zijn fameuze plan om langs het westen naar India te varen. De eierkwestie belandde in het rijk der mythes, en alleen de aanwezigheid van het bewuste ei in het museum in Granada herinnert de aandachtige (maar helaas zeldzame) bezoeker aan de waarachtigheid ervan.

De Slinger van Foucault (Parijs)

Wanneer het klopt als dit busje, kan het niet meer stuk!

Behalve de viool van Ingres bevat het WMVZDIMTKZEHFVTW in Parijs nog een ander juweeltje: de Slinger van Foucault, een unieke bewegende afbeelding uit omstreeks 1625, waarop zichtbaar is hoe een piepjonge David Foucault aanstalten maakt om de door hem ontworpen slinger te gebruiken tegen de bisschop van Parijs, Jean-Baptiste Goliath, die al jaren het wetenschappelijk onderzoek van Foucault en zijn collega's dwarsboomde. Wie lang genoeg naar de afbeelding kijkt, ziet Davids slinger rood oplichten, hem enige schalkse woorden tot de bisschop richten, zijn slinger in beweging brengen, en dan toch van deze roekeloze daad afzien. Het tafereeltje is in verschillende lagen, één voor elk onderdeel van de actie, op een ronde tegel aangebracht, en men is er nog steeds niet achter hoe de lagen elkaar vóór het oog van de toeschouwer afwisselen, aldus een vroeg voorbeeld van de illusie van bewegend beeld vormend. De tegel was een grote bron van inspiratie voor tal van filmpioniers, en trekt nog steeds grote drommen volk naar Parijs. De uitdrukking "de Slinger van Foucault", aan het einde van de XVIIde eeuw ontstaan dankzij deze prent, wordt sindsdien in het dagelijkse leven gebruikt om een situatie aan te geven waarbij iemand het fysiek probeert op te nemen tegen een veel sterker iemand, en dan toch wijselijk van deze actie afziet, en overschakelt op diplomatie.

De Tand des Tijds (Londen)

De Scheve Schaats in al haar glorie, in het PMVZDIIKEDODMNVOTGBIEM in Leeuwarden.

De Tand des Tijds heeft in de loop der tijden al veel patrimonium naar de vaantjes geholpen, maar sinds de opname in het SMVZDIIKEDODMNVOTGBIEM in Londen in 2000 is dat voorgoed voorbij: alleen de mens brengt nu nog schade toe aan historische gebouwen en andere monumenten, daarbij geholpen door een Moeder Natuur, die altijd graag de mensheid heeft bijgestaan. Maar de Tand des Tijds doet niet meer mee: de bewakingsploeg die dag en nacht de kamer bevolkt waarin deze tand bewaard wordt, laat hem niet ontsnappen, en het glas rondom het gevaarlijke object is zó dik, dat de bezoekers de Tand nauwelijks kunnen waarnemen. Wanneer deze waarneming verbetert, weet de directie van het museum dat het tijd is om een nieuwe glazen kooi te maken, zo simpel is dat. Om één of andere reden is men er niet in geslaagd om de Tand te verwijderen uit het kammetje waarmee de omgeving (in dit geval het aardoppervlak) destijds (en succesvol) werd uitgekamd, wat de expositie een enigszins surrealistisch tintje geeft. Geduld is de boodschap: wanneer de Tand des Tijds ook dit kammetje zal ad patres geholpen hebben, zal men het toch wel heel bijzondere object in al zijn dreigende schoonheid kunnen bewonderen.

De Kloppende Bus (Berlijn)

Het SMVZDNMTKEEDEHFKVW in Berlijn heeft er jaren over gedaan om één voertuig los te weken uit de privécollectie van Helmut Zacharias Porsche: de Kloppende Bus. Hoewel de man het aanhoudende geklop van dat busje grondig beu was, voelde hij toch fijntjes aan dat hij iets unieks in zijn verzameling had zitten, en pas toen zijn huisarts hem wees op de gevaren die chronisch slaaptekort met zich kan meebrengen, verkocht hij het rijtuig. Het is in Berlijn algemeen bekend dat de heer Porsche in dezelfde ruimte slaapt waar zijn voertuigen staan opgesteld, en hij is niet meer van de jongste. Op 1 januari ging dan de langverwachte overdracht door, en kunnen geïnteresseerden eindelijk met eigen ogen aanschouwen als welke bus er iets al dan niet kan kloppen: de ultieme referentie is voor het publiek toegankelijk in Berlijn. Sceptici voeren aan dat iets dient te sluiten als een bus, en niet te kloppen, maar de directie van het museum is formeel: deze bus sluit perfect, waterdicht en luchtdicht. Deutsche Gründlichkeit op haar best. Niet-sceptici zien in het kloppen van de bus het werk van een klopgeest, of zoals men dat ginds zegt, een "Poltergeist". Deze bewering, indien gestaafd door het nodige wetenschappelijk onderzoek, zou meteen illustreren dat klopgeesten zodanig verbonden zijn met de plaats die ze beheksen, dat ze zich met deze plaats mee verplaatsen wanneer deze plaats verplaatst wordt naar een andere plaats. Weinig gebruikelijk bij de traditionele door klopgeesten gekwelde huizen, iets couranter bij woonwagens en busjes.

De Scheve Schaats (Leeuwarden)

De beroemde Scheve Schaats die, indien we de roddeltantes geloven, al sinds mensenheugenis door talloze mannen én vrouwen is gereden, bevindt zich in het PMVZDIIKEDODMNVOTGBIEM in Leeuwarden (Friesland). Het bestuur van dat museum ijvert al decennialang om hetzij de bovenstaande top tien te laten uitbreiden naar een top elf, hetzij te verkrijgen dat algemeen aanvaard wordt dat een top tien elf items bevat, en in beide gevallen de Scheve Schaats een definitieve elfde plaats te laten krijgen. Zoals die struise Gallische krijger tweeduizend jaar geleden al zei: "Rare jongens, die Friezen!".

Hoe kies ik een museum?

Buiten de hierboven behandelde top elf tien hierboven, zijn er natuurlijk nog tientallen musea met evenveel interessante tentoonstellingen. Veel musea voeren helaas een agressieve publiciteitspolitiek, erop gericht om argeloze bezoekers weg te lokken van echt interessante en leerrijke zaken zoals die uit de top elf tien.

Bedrieglijke reclame

Deze musea aarzelen niet om fantastische voorwerpen te presenteren, die voor de kenner meteen als totaal ongeloofwaardige mythes en legendes door de mand vallen, maar door de doorsnee toerist klakkeloos aanvaard worden. In deze categorie vinden we bijvoorbeeld de Lijkwade van Turijn (Turijn, waar anders?), de Hersens van George W. Bush (Waco, Texas, waar anders?) en de Hoed van De Cock met C-O-C-K (Amsterdam, waar anders?) terug. Voorzichtigheid is geboden, en de N.A.P.E.L.S. werkt momenteel ijverig en onverdroten aan een wereldomvattende museumgids, die deze misbruiken moet tegengaan. De N.A.P.E.L.S. vaardigt ook jury's af om rivaliserende "aanspraken" te beoordelen.

Valse noten

Wellicht het beroemdste van deze aanspraken is die van de Loftrompet. Zowel in Jericho (Palestina) als in New Orleans (Verenigde Staten) werd de aanwezigheid van de Loftrompet als publiekstrekker gehanteerd, tot een N.A.P.E.L.S.-jury een vergelijkende test organiseerde in het Concertgebouw in Amsterdam. De trompetter uit Jericho, ene Jeremiah Jeroboam, opende de vijandelijkheden met een weergaloze uitvoering van het Konzert für Trompete und Orchester Es-Dur van Joseph Haydn. De trompettist uit New Orleans, ene Jeremiah L. Armstrong, ontmaskerde de Jerichoos door zijn trompet niet te bespelen, maar ze te steken. Nader onderzoek wees bovendien uit dat het Jerichose instrument een als trompet gecamoufleerde ramshoorn was, weliswaar daterend uit ca. 1400 vóór C., maar door de camouflage onherroepelijk beschadigd, en dus ook van weinig archeologische waarde. De Loftrompet bevindt zich dus wel degelijk in het SMVZDIMTKZEHFVTW in New Orleans.

De Stille Trommen

Een andere "hangende affaire" (of "lopende zaak"), is die van de Stille Trommen. Niet minder dan drie Stille Trommen komen, althans volgens de respectieve aanhangers, in aanmerking als de Stille Trom. De immense trom (15 meter doorsnee, 5 meter breed) die sinds 1666 opgesteld staat aan de ingang van het Sint-James Hospital in Londen, is er zo één. Omdat de trom buiten staat, wil de plaatselijke bevolking de omgeving van de trom als openluchtmuseum laten erkennen. In Hoofddorp (Noord-Holland) daarentegen heeft een eveneens XVIIde-eeuws schilderij, "Portret eens peynsenden dickerds in boerendracht", al eeuwen de bijnaam "De Stille Trom". Het kunstwerk inspireerde al talloze schrijvers tot gedichten, vertellingen en zelfs complete romans, en zou, indien erkend als de Stille Trom, het achterzaaltje van café "De kaasbol" wel eens de status van heus museum kunnen opleveren. En dan is er nog de trommel die de laatste mannen op de Maan installeerden, om te bewijzen dat de leden van deze allerlaatste "bemande maanlandingsexpeditie" niet met Stille Trom vertrokken waren, aangezien ze hem daar achterlieten. Hoewel de objecten die het maanoppervlak herbergt talrijk, eigenaardig en zelfs interessant genoeg zijn om als museumcollectie te worden beschouwd, speelt de moeilijke bereikbaarheid van de locatie in het nadeel van eventuele erkenning als museum.

Zie ook

• Beschaving
• Cultuur
• Galerij der Onsterfelijken
• Geschiedenis

Aan de schandpaal genageld!	Vastgenagelde versie: 29 september 2014
Dit artikel is een verschrikking! Daarom is het vastgenageld aan de schandpaal zodat iedereen er rotte groenten tegenaan kan gooien.