Oostende

Oostende
Plaats in België
Vlag van Oostende
Ligging van Oostende
Basisgegevens
Motto	Oost Proost!
Provincie	West-Vlaanderen
Land	België
Burgemeester	Armand Stutte
Oppervlakte	39,9 km²
Inwoners	69.999
Portaal  Plaats

“Vaart een visser op Oostende met veel vis voor u en mij,
weet dan zeker dat Westende in de rouw is en niet blij!”
~ Aanhef van het beroemde Oostendse 'Thuiskomstlied'.

Oostende is een aan de Vlaamse kust gelegen badplaats, die bekend staat om haar uit de XIde eeuw stammende rivaliteit met tweelingstad Westende.

't Misverstand

De naam "Oostende" laat vermoeden dat Oostende ergens het oostelijke einde van is, en meer bepaald van de mythische plaats Hiehelhanzehem. Deze legende wordt op kwaadwillige wijze verspreid en onderhouden door die van Westende, die bovendien beweren de oorspronkelijke locatie van Hiehelhanzehem te bewonen. Recent onderzoek heeft echter aangetoond dat de naam voor het eerst voorkomt op de Oostendse stadskeure uit 1034, waarin de toenmalige Graaf van Vlaanderen, Boudewijn V, bijgenaamd "metten Crommen Neuse", de nederzetting Brollehem, gelegen ten oosten van zijn vakantieverblijf Leffinghe-aan-Zee, stadsrechten verleende op voorwaarde dat ze hun belachelijke dorpsnaam inruilde voor het chiquere "Oostende".

Koningin der badsteden

Oostendenaren beweren bij hoog en bij laag dat hier de strandbal is uitgevonden, en wel in 1865, om de troonsbestijging van Koning Leopold II te huldigen. Bij wijze van dank kende hij de stad de titel "Koningin der badsteden" toe, een titel die zij zeer ongaarne delen met Westende, waarvan de kersverse koning een gelijkaardige strandbal had ontvangen. Volgens royaltywatchers is de Belgische traditie van het cumuleren van koninginnen toen ontstaan.

Vis

De Oostendse visser deelt met die van Westende het voorrecht om als icoon van de Belgische visserij door het leven te gaan. Koks die topkwaliteit nodig hebben voor hun visbereidingen, hebben er alle belang bij om een Oostendse visser niet te verwarren met de Westendse concurrentie: in dat geval dreigen zij met duur betaald minderwaardig spul naar huis te gaan, want deze zeebonken zijn een trots ras!

Rood en blauw

Het onderscheid tussen beide visserstypen is heel subtiel: Oostendse vissers houden aan de traditie om hun boten in rood met wit te schilderen, waar hun tegenhangers de voorkeur geven aan blauw met wit. Een blauwwitte vissersboot in de haven van Oostende wordt dan ook als een ongehoorde provocatie beschouwd, en onverwijld tot zinken gebracht.

Zeewijding

De Noordzee ter hoogte van Oostende, waar ze volgens de inwoners iets blauwer is dan in Westende.

Om, vooral na zo'n zinkoperatie, hun christelijk geweten te sussen enerzijds, en de nog steeds gevreesde Keltische, Romeinse, Griekse en Scandinavische weergoden gunstig te stemmen anderzijds, heeft jaarlijks de alom bekende zeewijding plaats, in de maand juni. De precieze dag wordt pas één dag vooraf bekend gemaakt, om te voorkomen dat die van Westende hun zeewijding op dezelfde dag organiseren. Daar hanteren ze dezelfde strategie, en de zeegoden hebben er, althans volgens kenners van de zeegoderij, steeds voor gezorgd dat beide wijdingen altijd samenvielen. Sinds de kerstening van Vlaanderen wordt de wijding door een katholieke priester uitgevoerd, maar het eigenlijke ritueel gaat terug tot vóór de Romeinse overheersing, wat merkbaar is aan de in een vreemde taal gezongen liederen, die volgens de enen in het Keltisch worden ten gehore gebracht, en volgens anderen in het West-Vlaams.

Vis en zang

In tegenstelling tot de Keltisch-West-Vlaamse zeewijdingsgezangen, is het Oostendse "Thuiskomstlied" perfect verstaanbaar voor de buitenstaander, zoals uit het citaat bovenaan deze pagina kan afgeleid worden. Het is dan ook niet gericht aan een consortium van grillige weergoden, maar aan iedereen die het horen wil, en bij voorkeur de Westendenaren.

Luchtvaart

Oostende beschikt over een internationale luchthaven, "Oostende-West". Deze luchthaven ligt echter voor de helft op het grondgebied van Westende, waar men het heeft over "Westende-Oost". Omdat de toegang tot alle luchthavengebouwen op twee na op Oostends gebied liggen, wordt de luchthaven internationaal met de IATA-code "OST" aangeduid, tot groot ongenoegen van de Westendenaars. Ter compensatie strijken zij voor hun helft van het terrein een huurgeld op dat bijna de helft van de opbrengst behelst, terwijl ze niet bijdragen aan de werkingskosten, het onderhoud van het bezemhok, de levering van de bezems, en het bemannen en van materiaal voorzien van de brandweerloods niet meegerekend.

Oostendse bloes

Vooral niet verwarren: de Oostendse bloes (links), en de Westendse bloes (rechts).

Oostende staat vanouds bekend om haar linnengoed, en meer bepaald de Oostendse bloes is zodanig populair, dat dit kledingstuk ruim een millennium lang alle modes heeft doorstaan, en nog steeds op dezelfde manier uit het fijnste linnen wordt vervaardigd, en nog steeds onveranderd wordt gedragen, zij het dan vooral op feestdagen.

Authenticiteit en namaak

In Oostende waarschuwt men de klant voor de beruchte "Westendse bloes", die volgens hen een schandalig namaaksel is van het authentieke Oostendse product. Het spreekt vanzelf dat men in Westende een analoge waarschuwing annex redenering hanteert, wat een situatie oplevert die te vergelijken is met de ongeveer even oude rivaliteit tussen Brussel en Geraardsbergen omtrent het herbergen van het authentieke beeldje van Manneke Pis.

Ode aan de bloes

In de jaren 20 van de XXste eeuw zag men in Oostende de kans schoon om in te pikken op het succes van een ontluikend muziekgenre, de blues. Het was hen niet ontgaan dat dit woord op exact dezelfde wijze werd uitgesproken als "bloes", en men ging op zoek naar een componist en een dichter, om een lied over de Oostendse bloes te maken. In het voorjaar van 1928 resulteerde de samenwerking tussen Leopold Priem (tekst) en Zacharias Vanachter (muziek) in het ontstaan van de "Oostendse bloes", dat zelfs na herdoopt te zijn in "East End Blues" door een ongelukkige samenloop van omstandigheden niet het succes had dat wél voor de concurrerende "Westendse bloes" was weggelegd. Mocht Louis Armstrong in 1928 zijn zomervakantie in Oostende doorgebracht hebben, in plaats van in Westende, dan zou één der pijlers van de jazzmuziek waarschijnlijk een andere titel, een andere melodie, en, wie weet, een andere tekst gehad hebben.

De eerste maten van "Oostendse bloes"

Modemetropool

Om het gebrek aan internationaal succes van het lied te compenseren, besloot het stadsbestuur vanaf 1930 een groot jaarlijks modefestival te organiseren, dat sindsdien onafgebroken, zelfs tijdens de oorlogsjaren, plaatsheeft in de maand september. Net als bij de zeewijding, wordt de precieze dag lang geheim gehouden, en om dezelfde reden. Modegoden hebben duidelijk minder te zeggen aan de kust dan zeegoden, want tot nu toe vielen beide modefestivals nog nooit op dezelfde datum.

Bezienswaardigheden

De Mercator in actie vóór de kust van Oostende.

• De Mercator, het eerste radioschip uit de geschiedenis;
• Het Stedelijk Postzegelverzamelaarsmuseum, waar geen postzegels, maar de stoffelijke resten van hun verzamelaars te bewonderen zijn;
• De Noordzee, volgens Oostendenaren iets blauwer dan in Westende.

Aan de schandpaal genageld!	Vastgenagelde versie: 29 april 2019
Dit artikel is een verschrikking! Daarom is het vastgenageld aan de schandpaal zodat iedereen er rotte groenten tegenaan kan gooien.

Vlaamse en Waalse steden, stadstaten en feodale graafschappen