Duikboot

“Dat was geen duikboot, want hij was niet geel.”
~ Johannes Vermeer over de duikboot van Cornelis Drebbel.

“Dit is geen duikboot, want er zit geen duik voor.”
~ Kapitein Overduidelijk over zijn boot die geen duikboot is.

Een duikboot is een bijzondere variant van de boot (of van het schip, voor de hoger opgeleiden), die zich ophoudt aan de onderkant van de waterspiegel, terwijl alle andere vaartuigen de bovenkant verkiezen. Deze keuze is een zuiver artistieke, wat ook meteen verklaart waarom duikboten uitsluitend door muzikanten bemand worden, en zonder uitzondering geel zijn. Duikboten die niet geel zijn, en bovendien agressief verdrag vertonen, zijn geen duikboten, maar gecamoufleerde oorlogsschepen, die door een kunstmatig opgevoerde diepgang de indruk willen wekken duikboten te zijn.

Uitvinding en evolutie

De Chinezen van de Qin dynastie, tweede eeuw voor Christus, worden algemeen als uitvinders van de klassieke duikboot beschouwd. Wanneer dezen het namelijk ter zee opnamen tegen de veel moedigere Koreanen, hadden ze de nogal lepe gewoonte hun boten zelf tot zinken te brengen ten einde een bloedig treffen te vermijden. Ze gingen op den duur dan ook hun boten dermate ontwikkelen, dat ze al maar sneller konden zinken met steeds minder moeite. Daarna ging men zelfs zo ver de boten alzo construeren dat ze, wanneer de Koreanen achter de horizon waren verdwenen, en het gevaar geweken was, opnieuw boven kwamen drijven. Dit eenvoudige principe werd later door de Victoriaanse Engelsen opnieuw opgediept in de vorm van de "duikerklok", met dat bijkomende voordeel dat men er onder water ook kon op aflezen hoe laat het was, wat niet onbelangrijk was om op het correcte uur de thee te kunnen nuttigen. Parallel aan deze ontwikkeling evolueerde het Chinese maritiem wapen tot een vredelievend en artistiek verantwoord vervoersmiddel. Alleen de gele kleur herinnert nog aan de Aziatische oorsprong.

Kapitein

Zodra een duikboot te groot wordt om door een snotneus met een zendertje bestuurd te worden, moet hij voorzien worden van een bemanning. Het woord zegt het zelf: geen vrouwen aan boord van een duikboot! En net zoals dat op elk schip gebeurt, is de leiding over die bemanning in handen van de kapitein. Deze muzikant staat in voor de keuze van de achtergrondmuziek die dag en nacht door de luidsprekers te horen is, en bepaalt ook waarheen de reis gaat. Zijn bevelen worden gekenmerkt door drie kenmerken:

• ze bevatten een hoog poëtisch gehalte, wat maakt dat de bemanningsleden zodanig genieten van het ritme en de klanken, dat ze achteraf vergeten zijn wat de kapitein nu precies van hen verlangde.
• ze zijn vaak cryptisch en geheimzinnig opgesteld, met als gevolg dat zelfs wanneer de bemanning goed oplet, ze toch een tijdje werk heeft met de interpretatie, wat leidt tot grote vertraging bij sommige manoeuvres.
• ze geven soms een rebelse indruk, terwijl men nu juist van een bemanning enige opstandigheid zou verwachten. Dit is slim gezien, want een duikbootbemanningslid dat tot muiterij wil overgaan slaat automatisch een onnozel figuur tegenover een kapitein wiens bevelen tegen elke vorm van autoriteit schijnen in te gaan.

De kapitein zingt bovendien zijn bevelen, maar dat is logisch voor een muzikant. Doordat elke zeeman ooit eens duikbootkapitein wil worden, en tot alles bereid is om zover te raken, worden duikbootkapiteins zelden oud, sterker nog: zij komen vaak gewelddadig om het leven.

Stuurman

De kapitein mag dan al de koers bepalen, het sturen zélf is handenarbeid, en beneden zijn rang. Dat wordt overgelaten aan de stuurman, die hiervoor over een grote vaardigheid moet beschikken: met de rechterhand bedient hij het stuurwiel, en met de linkerhand zijn instrument, zonder dat beide elkaar in de weg gaan zitten. Om de zaken niet té moeilijk te maken, bespelen duikbootstuurlui vaak eenvoudig gebouwde instrumenten, die met een minimum aan handelingen bevredigend kunnen gehanteerd worden. Voorbeelden daarvan zijn de trombone en de basgitaar: het eerste instrument omdat daar geen ventielen aan zitten, het tweede omdat daar maar vier snaren aan zitten. Duikbootstuurlui zijn doorgaans van dromerige aard, en dat komt doordat zij, in tegenstelling tot gewone stuurlui, niet zien waar zij varen, maar blindelings vertrouwen dienen te hebben in hun kapitein. Dat verklaart ook de melodische, romantische, en enigszins melancholische gezangen die zij tijdens hun werk ten beste geven. In tegenstelling tot duikbootkapiteins, worden duikbootstuurlui moeiteloos zestig jaar, omdat zij tot de zeldzame zeelui behoren die slim genoeg zijn om niet op het baantje van kapitein te azen.

Bootsman

De kapitein bepaalt de koers, de stuurman vaart, en de bootsman kijkt uit. Dit doet hij door de periscoop, een ingenieuze kijkbuis die hem toelaat om boven het wateroppervlak uit te kijken naar mogelijke obstakels, zoals schepen met pleziervaarders, topjes van ijsbergen, vlotten met drenkelingen, en ijsschotsen met ijsberen erop. Om de obstakels die zich helemaal onder water bevinden niet te missen, zoals masten van gezonken schepen, onderkanten van ijsbergen, in het water bungelende benen van drenkelingen, en ijsberen die na het eten tegen alle aanbevelingen in een paar rondjes gaan zwemmen, zingt hij eindeloze psalmodiërende gezangen, die door onervaren oceanologen voor walvisgezang worden aanzien. De gezangen van de bootsman worden door een luidsprekertje in de neus van het toestel het water ingestuurd, en aan de hand van de tijd die de gezangen erover doen om teruggekaatst te worden, kan hij uitrekenen hoever het eerste obstakel zich nog bevindt, en hoe groot het is. Wanneer zijn stem vermoeid begint te geraken, vervangt hij de gezangen door even eindeloze instrumentale solo's, die een even meditatief karakter hebben, en onervaren oceanologen op een verkeerd been zetten omtrent de vocale capaciteiten van een walvis. Duikbootsmannen gaan vroeg met pensioen, of liever met rust: zij trekken zich dan terug in een klooster, om aldaar hun gezangen aan de open lucht te schenken.

Kok

De vrolijkste guit van de bemanning is zonder twijfel de kok, die het leven van de goeie kant bekijkt. Zijn bezigheden laten hem niet toe om een instrument te hanteren, maar dat compenseert hij door ritmisch te keer te gaan op zijn potten, pannen en bijhorende deksels. Die hebben dan ook een veel geblutster voorkomen dan die van een gewone scheepskok. Hun grenzeloos optimisme maakt veel goed van hun taalkundige beperktheid: hoewel, in tegenstelling tot de matrozen, duikbootkoks zich uitdrukken in gangbare talen, laat hun zinsbouw en woordkeus zodanig te wensen over, dat de aandachtige luisteraar nog enig werk heeft om uit te maken wat de kok precies wil zeggen. Vaak zijn de zinnen en uitdrukkingen die ze produceren zodanig buitenmaats, dat ze hun respectieve kapiteins inspireren tot nóg mysterieuzere mededelingen, en de stuurlui tot nóg mystiekere gezangen. Maar wanneer het aankomt op het hanteren van potten, pannen en deksels, staat elkeen in bewondering. Duikbootkoks blijven gemakkelijk tot hun zeventigste actief, en niet noodzakelijk alleen in duikboten: hun gastronomisch kunnen, gekoppeld aan hun goeie humeur, is gewild in brede lagen van de horecawereld.

Matroos

Een duikbootmatroos is een vrolijk wezen, waarvan gewone matrozen beweren dat ze op de zeebodem gerekruteerd worden. Ze verlaten in ieder geval zelden of nooit het vaartuig waar zij in dienst zijn, en geen sterveling heeft ooit een duikbootmatroos aan de wal gezien, zelfs niet aan lager wal. Hoewel zij op het eerste zicht even vrolijk lijken als de duikbootkok, zijn zij vooral vreemd. Onvoorspelbaar. Kunnen van euforie in depressie tuimelen, en er om onnaspeurbare redenen weer uit tevoorschijn stuiteren. Zij volgen de bevelen van de kapitein gehoorzaam op, maar kunnen verder moeilijk of niet met de bemanning communiceren, omdat de enige taal die zij kennen, wartaal is. Zelfs onder elkaar geraken duikbootmatrozen ere niet uit, wat op zeer grote duikboten, waar er minstens twee in dienst zijn, voor toestanden kan zorgen die variëren van het absoluut hilarische tot het onnoemelijk tragische. Meer dan de helft van de duikbootwrakken op de zeebodem zijn niet getorpedeerd of met dieptebommen bewerkt, maar werden de dieperik ingejaagd door misverstanden tussen matrozen en de rest van de bemanning. Één der belangrijkste taken van de duikbootmatroos is de luchttoevoer. Wanneer de bootsman even niet door de periscoop kijkt, zet de matroos met dienst zijn mond aan het apparaat, en zuigt grote hoeveelheden verse lucht binnen, die hij dan loslaat in het vaartuig. Elke duikbootmatroos weet dat de bovenkant van de periscoop zich dan nét boven het wateroppervlak moet bevinden, omdat de lucht daar de meeste vitamines bevat. Wat de meeste matrozen niet weten, is dat zij er liefst geen slechte adem op nahouden. Ook onenigheid hieromtrent leidt wel eens tot schipbreuk, bovenop de al eerder gemelde communicatiestoornissen.

Diverse wetenswaardigheden

Deze in het voortuintje van het Maritiem Museum tentoongestelde XIXde-eeuwse Barcelonese duikboot is van zijn typerende gele verf ontdaan, om de houtstructuur beter zichtbaar te maken. De intense lobbying van diverse duikbootamateurverenigingen zouden wel eens tot herschilderen kunnen leiden.

Duikboten hebben de mensheid altijd al gefascineerd, en dat leidt onvermijdelijk tot mythes, zoals die over het zogenaamde verbod op het houden van opendeurdagen op een duikboot, of het bespelen van een indrukwekkend orgel aan boord van een duikboot van normale afmetingen. Dat laatste is natuurlijk goed te verklaren door de wetenschap dat uitsluitend muzikanten een duikboot kunnen en/of mogen bedienen.

Synoniem

Er bestaat ook een discriminerend synoniem voor "duikboot", en dat is "onderzeeër". Dit barbaarse woord houdt echter in dat duikboten uitsluitend in zout water voorkomen, terwijl zij in zoet water even goed in hun nopjes zijn. Een kenner gebruikt dan ook alleen het woord "duikboot".

Torpedo

Elke zichzelf respecterende duikboot heeft op z'n minst één torpedo aan boord, en liefst twee: één aan elke zijde, om niet scheef te gaan hangen. Waar ze voor dienen weet niemand, en wie de kwestie wil onderzoeken, en er te dicht bij komt, ziet ze met een rotvaart er vandoor gaan, de wijde oceaan in, om ver weg in alle rust te exploderen. Dit wordt zoveel mogelijk vermeden, want wie als oorzaak van zo'n plots vertrek wordt beschouwd, moet uit eigen zak een nieuwe torpedo betalen, en die dingen zijn duur. Het is dan ook bijzonder lastig om van zo'n ding foto's te maken, en ook Oncyclopedia moet haar lezers teleurstellen met de bijzonder vage mededeling dat "ze iets van een sigaar hebben, maar dan groter". Maar dat kan van een zeppelin óók gezegd worden...

Aandrijving

Omdat de duikboot van oudsher een discreet transportmiddel is, geschiedt de aandrijving volstrekt geluidloos. Dit gebeurt door middel van trappers en kettingen, die dus goed gesmeerd dienen te zijn. Experimenten met elektromotoren gaven geen voldoening, wegens het irritante gezoem van de machines, en wegens het exorbitante gewicht van de batterijen. Bovendien weet het kleinste kind dat je met elektriciteit uit de buurt van water moet blijven, en omgekeerd, zodat de proefnemingen al bij voorbaat gedoemd waren om te mislukken. Overal in de duikboot zijn trappers aangebracht, zodat elk bemanningslid altijd kan trappen, waar het zich ook bevindt. Ach, waar "hij" zich ook bevindt, want er zijn immers uitsluitend mannen aan boord, nietwaar?

Vlag

Elk schip vaart "onder" een vlag, en dat is omdat de vlag helemaal bovenin hangt. Na deze taaltip dient opgemerkt, dat zulks in een ¨duikboot niet kan. Er is geen behoorlijke mast, en de omgeving is te nat om er een vlag te laten wapperen. Daarom heeft elke duikboot een stevig vlagachtig standbeeldje aan boord, dat de functie van vlag kan vervullen. Het kan in de kajuit van de kapitein geplaatst worden, of, bij kalme zee, op het dek, zelfs onder water. Wanneer een duikboot door een vijandige organisatie gekelderd wordt, dan vaardigt die organisatie een duiker af, die daar beneden die duikbootvlag moet gaan zoeken, omdat iedereen wel kan beweren dat hij een schip heeft gekelderd: zonder vlag geen premie. Een gewone scheepsvlag komt na een tijdje gewoon bovendrijven, maar het gewicht van zo'n duikbootmonument heeft diverse vijandige organisaties al veel duikers gekost, en daarom worden duikboten ook meestal met rust gelaten.

Aan de schandpaal genageld!	Vastgenagelde versie: 27 december 2010
Dit artikel is een verschrikking! Daarom is het vastgenageld aan de schandpaal zodat iedereen er rotte groenten tegenaan kan gooien.